Sau trận Actium và thất bại của Antonius và Cleopatra, Octavian đã ở trong một vị thế có thể cai trị toàn bộ nhà nước Cộng hoà dưới một chức danh Nguyên Thủ không chính thức,[93] nhưng để đạt được điều này thông qua việc tăng cường thêm quyền lực, tranh thủ sự ủng hộ của viện nguyên lão và nhân dân, trong khi vẫn duy trì nền cộng hòa truyền thống của Roma, để biểu lộ rằng ông không có tham vọng đối với chế độ độc tài hay quân chủ.[94][95] Tiến quân về thành Roma, Octavian và Marcus Agrippa đã được bầu làm đồng chấp chính quan bời viện nguyên lão.[96]

Những năm nội chiến đã để lại cho Roma một nhà nước trong tình trạng gần như vô luật lệ, nhưng mà nền Cộng hòa cũng đã không được chuẩn bị để chấp nhận sự kiểm soát của Octavianus như là một vị vua chuyên chế. Đồng thời, Octavianus có thể không chỉ đơn giản là từ bỏ quyền lực của mình mà không có rủi ro tiếp tục cuộc chiến tranh dân sự giữa các tướng La Mã, và ngay cả khi ông mong muốn không có vị trí của cơ quan nào, vị trí của mình bắt ông phải coi trọng đến phúc lợi của nhân dân thành phố Roma và các tỉnh khác của La Mã. Mục tiêu của Octavianus từ thời điểm này là phải luôn luôn về phía trước để quay trở lại Roma, đến một nơi có một nhà nước ổn định, có truyền thống hợp pháp, văn minh bằng cách nâng cao áp lực chính trị công khai trên quần thần và đảm bảo các cuộc bầu cử tự do ít nhất có chút danh nghĩa.[97]

Những giải quyết đầu tiên

Năm 27 TCN, Octavianus đã thực hiện một động thái giả tạo là trả lại toàn bộ quyền hành cho Viện nguyên lão và từ bỏ sự kiểm soát của mình với các tỉnh La Mã cũng như quân đội của họ.[96] Dưới quyền Tổng tài của ông, trên thực tế, viện Nguyên lão nắm rất ít quyền bắt đầu lập pháp qua việc đưa ra các dự luật để tranh luận ở nghị viện.[96] Mặc dù Octavianus không còn kiểm soát trực tiếp các tỉnh, cũng như quân đội nhưng ông vẫn duy trì được lòng trung của những người lính tại ngũ lẫn các cựu binh.[96] Sự nghiệp của nhiều môn khách hay môn đồ của ông đều phụ thuộc vào sự bảo trợ của ông,[96] vì trên thực tế, sự giàu có của Augustus tại Cộng hòa La Mã là không có đối thủ. Về điều này, sử gia Werner Eck đã phát biểu:

Augustus đã nhận thấy được rằng với những công trình công cộng trên một phạm vị rộng lớn cần có sẵn nguồn lực tài chính dồi dào Augustus chỉ huy. Khi ông thất bại trong việc vận động đủ số nguyên lão nhằm tài trợ cho việc xây dựng và duy trì mạng lưới đường giao thông ở Ý, ông đã nhận trách nhiệm trực tiếp thay cho họ trong năm 20 trước Công nguyên.[98] Điều này đã được công bố công khai trên các đồng tiền La Mã ban hành trong năm 16 trước Công nguyên, sau khi ông đã tặng một lượng lớn tiền cho aerarium Saturni, công quỹ La Mã.[98]

Viện nguyên lão cũng đã đề xuất với Octavian, người chiến thắng trong các cuộc nội chiến của Roma, rằng ông nên một lần nữa đảm đương quyền cai quản các tỉnh. Lời đề xuất của Viện nguyên lão là một sự phê chuẩn đối với quyền lực ngoài hiến pháp của Octavian. Giả vờ miễn cưỡng, ông chấp nhận gánh vác trách nhiệm giám sát các tỉnh được coi là hỗn loạn trong mười năm. [111] [99][100]

Các tỉnh được nhượng lại cho Octavian, mà ông đã hứa hẹn là có thể bình định chúng trong khoảng thời gian mười năm, bao gồm phần lớn thế giới bị La Mã chinh phục, bao gồm toàn bộ Hispania và Gaul, Syria, Cilicia, Síp, và Ai Cập.[99][101] Hơn nữa, với việc nắm quyền chỉ huy của các tỉnh này giúp cho Octavian kiểm soát phần lớn các quân đoàn La Mã.[101][102]

Trong khi Octavian giữ vai trò là chấp chính quan tại Roma, ông đã sai phái các nguyên lão tới những tỉnh nằm dưới sự chỉ huy của mình như là người đại diện của ông để quản lý công việc ở tỉnh và đảm bảo mệnh lệnh của ông được thực hiện.[102] Mặt khác, những tỉnh không nằm dưới sự kiểm soát của Octavian đã được giám sát bởi các thống đốc được lựa chọn bởi viện nguyên lão La Mã.[102] Octavian đã trở thành nhân vật chính trị quyền lực nhất trong thành Roma và ở hầu hết các tỉnh của nó, nhưng lại không nắm giữ quyền lực chính trị và quân sự một cách đơn độc.[103]

Viện nguyên lão vẫn còn kiểm soát Bắc Phi, một vùng đất sản xuất ngũ cốc quan trọng, cũng như Illyria và Macedonia, hai khu vực có tầm chiến lược về mặt quân sự với một số quân đoàn.[103] Tuy nhiên, với việc chỉ kiểm soát chỉ năm hay sáu quân đoàn được phân bổ giữa ba thống đốc tỉnh thuộc hàng nguyên lão, so với hai mươi quân đoàn dưới sự kiểm soát của Augustus, sự kiểm soát các vùng đất này của viện nguyên lão chung quy lại cũng không phải là thách thức chính trị hoặc quân sự đối với Octavian.[94][104]

Sự kiểm soát của Viện nguyên lão đối với một số tỉnh La Mã giúp duy trì lớp vỏ bọc Cộng hòa cho chế độ Nguyên thủ.[94] Ngoài ra, sự kiểm soát toàn diện các tỉnh của Octavian cũng đảm bảo hòa bình và tạo ra sự ổn định tiếp nối những tiền lệ của thời kì Cộng hòa, trong đó những người La Mã nổi tiếng như Pompeius đã được cung cấp sức mạnh quân sự tương tự trong thời gian khủng hoảng và bất ổn.